Maden eleme tesisi, madencilik sektöründe çıkarılan ham madeni işleyerek farklı boyutlara ayıran, sınıflandıran ve endüstriyel kullanıma hazır hale getiren tesislerdir. Bu tesisler, demir, bakır, altın, kömür, mermer, kalker, bazalt gibi çeşitli maden türlerinin işlenmesini sağlar ve inşaat, metalurji, kimya, enerji ve sanayi sektörlerine uygun malzeme üretir.
Maden Eleme Tesisinin Çalışma Süreci
Maden eleme tesisleri, karmaşık bir dizi makine ve süreç kullanarak madeni işler. Aşamalar şunlardır:
Hammadde Çıkarma ve Taşıma
- Madencilik sahasından çıkarılan cevher, kamyonlar veya konveyör bantlarla tesise taşınır.
- Çıkarılan malzeme büyük bloklar halinde olabileceği için işleme başlamadan önce bazı ön eleme ve kırma işlemlerine tabi tutulabilir.
Ön Eleme ve Kırma
- Büyük taşlar veya cevherler, primer kırıcılar (çeneli kırıcı, darbeli kırıcı) yardımıyla daha küçük parçalara ayrılır.
- Bu aşama, özellikle büyük ölçekli cevherler için gereklidir.
Sekonder ve Tersiyer Kırma
- İlk kırma işleminden sonra, malzeme ikincil ve üçüncül kırıcılarla daha küçük parçalara bölünür.
- Burada çekiçli kırıcılar, konik kırıcılar veya bilyalı değirmenler kullanılarak istenilen tane boyutu elde edilir.
Eleme İşlemi
- Kırılan maden, farklı elek sistemlerinden geçirilerek boyutlarına göre ayrılır.
- Elekler titreşimli, döner veya eğimli olabilir ve farklı gözenek açıklıklarına sahiptir.
- Farklı kullanım alanları için malzeme boyutları belirlenir (örneğin 0-5 mm, 5-10 mm, 10-20 mm gibi).
Yıkama ve Saflaştırma
- Bazı maden türleri (örneğin kömür veya mermer) için yıkama işlemi uygulanır.
- Bu işlem, malzemenin içindeki çamur, toz ve istenmeyen mineralleri temizlemek için yapılır.
- Kimyasal veya mekanik arıtma yöntemleri kullanılarak saflık artırılır.
Depolama ve Nakliye
- İşlenen ve sınıflandırılan madenler, belirli stok alanlarında depolanır.
- Daha sonra fabrikalara, çimento tesislerine, demir-çelik üretim merkezlerine veya diğer sanayi alanlarına sevk edilir.
Maden Eleme Tesislerinin Kullanım Alanları
- İnşaat sektörü: Beton, asfalt ve dolgu malzemesi üretiminde kullanılır.
- Metalurji: Demir, bakır, alüminyum gibi metallerin çıkarılması için ön işlem uygulanır.
- Enerji sektörü: Kömür işleme tesisleri enerji santrallerinde kullanılmak üzere malzeme üretir.
- Kimya sanayi: Mineraller, kimyasal üretimlerde katkı maddesi olarak kullanılır.
Avantajları
- Madenin en verimli şekilde işlenmesini sağlar.
- Geri dönüştürülebilir malzeme kazanımı sunar.
- Farklı endüstrilere uygun hammadde üretimi yapar.